De cultus van Zwarte Piet
De zwartepietendiscussie is dit jaar meer dan ooit losgebarsten. Voorgaande jaren heb ik me altijd fel met deze discussie ingelaten, maar eind vorig jaar heb ik me maar neergelegd bij het uitzichtloze karakter ervan. En ja, het karakter Zwarte Piet is een relikwie uit een tijd dat zwarte en minder zwarte mensen als handelswaar dienden van imperialistisch Nederland. Die mening heb ik nog steeds, maar daar wil ik het niet eens over hebben.
Want waar ik echt geschokt over ben dit jaar is niet eens de inhoud van de discussie, want die is me ondertussen wel bekend, nee ik ben geschokt over de heftigheid en vooral de smakeloosheid van de discussie. Ik heb zelden zoveel nationalistische onderbuikgevoelens zien bovendrijven. Vaak genoeg verpakt met chauvinistisch cadeaupapier, maar wie goed alle commentaren, reacties, tweets en Facebookberichten af gaat kan niet ontsnappen aan een stroom van xenofobisch kleinburgerlijke uitlatingen. En in die vieze stroom drijven ontelbare harde stukjes racisme. Zo erg zelfs, dat de critici van Zwarte Piet Zwarte Piet niet eens meer nodig hebben voor hun gelijk. Daarnaast wordt er op meerdere plekken op het vaderlandse internet een angstklimaat gecreëerd al moet het Sinterklaasfeest vandaag nog verdwijnen. Wat natuurlijk de grootste lariekoek is.
Nee, het lijkt of dat dit land in een massapsychose is geraakt. Plotseling voelt men zich massaal aangevallen, in een hinderlaag gelokt en van zich afbijtend is men niet meer in staat om dit toch echt doodnormale debat aan te gaan. Waar is de oer-Hollandse “vrijheid van meningsuiting” gebleven? Alles moet toch bespreekbaar zijn? Alles mag toch beledigd worden? Toch? Of toch niet?
Stiekem hoop ik dat mensen nu eindelijk in gaan zien hoe pijnlijk het is wanneer iemands dierbare tradities, gewoontes of symbolen ter discussie worden gesteld, of nog erger, worden beledigd. Helaas valt het mij echter op dat het kleinburgerlijk smaldeel der natie, die de voorhoede vormt van de Zwarte Piet-verering, ook de voorhoede vormt van de onzalige verkettering van (ja, daar komt die) de islam en andere minderheden. Daarom geef ik de hoop maar op dat dit een les is in verdraagzaamheid, want de democratie is omvergeworpen door de hypocrisie. Nederland lijkt geen enkel vraagstuk te kunnen absorberen. We worden gegijzeld door een ziekelijke angst om onze identiteit te verliezen. Een identiteit die niet eens bestaat; toch wel de beste bijdrage van Máxima aan deze natie. Laat ik het zo formuleren: een mens die in de ban is van een ongrijpbare en niet te beïnvloeden identiteit, verliest zijn eigen, unieke en ware identiteit. Als je je identiteitskaart maar bij je hebt. Toch? Ach laat maar.
Foto rechtsboven: 17e eeuwse Nederlandse tekening van een slavenjongen of negerpage (bron: Shanker Pur/Wikimedia Commons)
